《劝学注音译文》由会员分享，可在线阅读，更多相关《劝学注音译文（9页珍藏版）》请在金锄头文库上搜索。
1、qu dn xu e pi an劝学篇x tn z i荀子mingku eng q ing约公元前313年一公元前238年，名况，字 卿，战国后期赵国人j u z iyu e xu dDik 勺以 丫君子曰：学不可以已。q 1 n gq izh iy d a e q i ny t an b i n gshu iw e zh ie h a y (Shu i nmzh izh o ng青，取之于蓝而青于蓝；冰，水 为之而寒于水。木直 中sh e ng r 6u zu勿nwei ch e yu a z iy if e ch d y iwe i un q iq Ozh o ngu 1 绳，H(左应为车
2、，原字已废除) 以为轮，其曲中规。su iy o g a 0 do bt f nzh e r 6 uh fh 1 eye g tmtsh o sh e n gAzh i j ijj u 虽有槁暴， 不复挺者，使之然也。故木受绳则直，金就 l iz e i j u nzf 6 xu er ic a sh e ng U f z ezhimine h anw 他 u cy f砺则利，君子博学而日参省乎己，则知明而行无过矣。g (bud e ngg ash an bu zhti a zh ig a y e bU i sh e n 1 bu zhd izh ih o y e故不登高 山，不知天之高也；不
3、临深溪，不知地之厚也；b Uwexi a nwa izh iy i yanbu zhiu e w 题 h id cy e g an yu e y i h a zh iz f sh e ng 不闻先王之遗言，不知学问 之大也。干、越、夷、貉之子，生 e r 6 ngsh e ngch a n y is d ji a sh izh ir aye yu e ji eejr u nz f wu h e ng 而同声，长而异俗，教使之然也。曰：嗟尔君子，无恒 a nx ij i ng 0 nGfwei h a sh izh e ngzh ish e zh ii i gzh i ji eej f ng u
4、 sh en安息。靖共尔位，好是正直。神之听之，介尔 景福。”神 mad d tu dd do f dmach a ny Owthu o莫大于化道，福莫长于无祸。wtch a ngh o ngr e s iy f bu r tu yzh isu Oxu ey e wtch a n g lewd ny f bu r u吾尝终日而思矣，不如须臾之所学也；吾尝跤而望矣，不如 d e n ggazdn Iboji d y e d e n ggae zh ao bi e ji a ch a iyg! eji d zh eyu an登高之博见也。登高而招，臂非加长 也，而见者远；sh u nf e nig
5、h ush e ng ejicj iy e ewezh gzh a ng jidy tmdzh e f e ii uy e顺风而呼，声非加疾也，而闻者彰。假舆马者，非利足也，e zh iqi an f ji dh ouj Ah e f e n e n ghu iy eejw e a ngh e j u nzsh e ng ei而致千里；假舟楫者，非能水也，而绝江河。君子生非y iy e sh aji ? tw(y e异也，善假于物也。n a nf a yep ni a o anmi ngu em e ng 口 y iy Awe ch ao e bi a zh iy if a x 1南方有鸟焉，
6、名曰蒙鸠，以羽为巢，而编之以发，系zh iweii ao f e ngh 1 a zh e lu a p dz f f ch a 0 eb (w/a y e su Ox izh e aye 之苇苕，风至苕 折，卵 破子死。巢 非不完 也，所系 者 然也。x i f a yOumy an mi nyu esh e g ajj i ngh a n s ic un sh e n gyg a osh 仙 i sh a ng 西方 有木焉，名 曰射干，茎 长四寸，生 于高山之上，e r i lba i ezh iyu an m( i ng e n e ngh a nge su cl izh e aye
7、pe ngh e nga 而临百 仞之渊，木 茎非 能 长 也，所立 者 然也。 蓬生麻 zh o ng b U uezh 1 b a sh az a ni e y izh ij th ei l a hu a zh ig e sh iwe zh f q 1中，不扶而直；白 沙在涅，与之俱黑。兰 槐之根是为芷，其ji a zh ixi i j 口nzf ( in sh u rdbiu f uq izhif e b tmey e su cjia zh e aye渐之，脩，君子不近，庶 人不服。其质 非不美也，所渐者然也。g U 口 nzf 口 b i zea ng youb fi Ush i su
8、 cy f a nxi ? iejr i zh o nzh e ng e故君子居必择 乡，游必就 士，所以 防邪辟而近 中正也。wU e zh iq f b iy o uu esh f r o ngr zh il ai b ixi a ng id e r dU Och uch o ng物类之起，必有所始。荣辱之来，必象其德。肉腐出虫，yukushe ngdU da imawna ngshen hudzainaizud qi a ngzi qizhU rouzi qishU 鱼 枯 生蠹。怠慢忘身，祸灾乃作。强自取柱，柔自取束。xi dhu iz a sh en yu a zh isu eg o
9、u sh ix i ru dy i hueji Oz a o e p 1 ngdru d i 邪秽在 身，怨之所构。施薪若一，火就燥也，平地若一，shu fi Ush i e c a omch o sh e ng q 1 nsh aquu nanwOg e o ng H eye sh ig Ozh i水就湿也。草木畴生，禽兽群焉，物各从其类也。是故质dezh a ng ego ngh ih iy an l 1 n mUao e f O i zh iy an sh Uch e ngy in ezh o ng 的张，而 弓 矢至 焉；林木茂，而斧斤 至焉；树 成荫，而众 ni aoxiyan xi
10、suanerru ij Uyan g Uy a ny c uzh a ohu oy e ha ngycuzhaor Oye j un 鸟息焉。醯酸，而 虫内聚 焉。故言有招祸也，行有招辱也，君z ish e q isu O ih u子慎其所立 乎！j it Oche ngsh an fe ngy Oxi ngyan j i shufche ngyu an ji a ol o nsgh e ngyan积土 成山，风雨兴焉；积水成渊，蛟龙生焉；j i sh cch e ng e e sh e nmi izgi d esh e n g i bey an gtbtj iku ib u wty izh
11、iqi an 积 善成德，而 神明 自 得，圣 心备焉。故不积畦 步，无以至 千l f b U ii a 0 u wty ich e ng a n g ai q lj iy iu e bin e ngh ib U n umdsh ji a里；不积小流，无以成江海。骐骥一跃，不 能十 步；驾马十 驾，g o n z a bUsh e qi ee sh ezh i xi um(b Ozh e qi ee bUsh e j i sh ik ou y f wu功在不舍。锲而舍 之，朽木不折；锲而不舍，金 石可镂。蚓无zh a o ah i i j i g izh iqi a ngsh a ngh ia
12、t O xi ay f hu a ngqu and ngx iyniy e爪牙之利，筋骨之强，上食埃土，下饮黄泉，用心一也。xi 弓 I (gu i e rcr do f e sh esh a zh ixu Mtk 可 i tu zh e y o ngx iznay e 蟹六 跪而二螯，非 蛇蜻之穴无可寄托者，用 心躁也。sh ig (w/tmi ngmi ng izh izh e wtzh a ozh azOi imi ng wth u h u zh ish izh e wu 是故无冥冥之志者，无昭昭之明；无惜惜之事者，无h e hzh ig o ng h d ng ud azh ebOzh
13、 i sh Hi a ng u zh 出(o ng mtb (n e ng a ngh i 赫赫 之功。行衢 道 者不至，事 两君 者不 容。目不 能 两 视 e mi ng e bin e ng a ng i ne c o ng t esh ewOz ue r ei sh ish fwOj ie qi o ng而 明，耳不 能两听 而聪。腾蛇无足而 飞，K鼠五技而穷。s h iyu e sh iji uz a s a ng q iz iq ix i sh u eji u nz 1 q iy ix i q iy ix i诗 曰：尸鸠在桑，其子七兮。淑 人君子，其仪一兮。其仪一兮，xinruji
14、exig(junz1ji ey uy iy e心如结兮！”故君子结于一也。x izh ehibqgis e er tytthtt i n gbOdggin er d? a ngO g Osh e nwU 昔 者 瓠巴鼓 瑟，而流鱼出听；伯牙鼓琴，而六马仰秣。故声无xi a oe b twen h d nw? 1 n b(x 1 ng yfE dshan cao un yu a sh e ngh ue y cb u 小 而 不闻，行无隐而不形。玉在山而草润，渊生珠而崖不ku weshabq ii e a y o b(we zh di u枯。为 善 不积邪？安 有不闻 者乎？xu e eh ush
15、 i ehuzh o ng yu e q ish ( eh ih u O ngj i ngzh o ng ud U i q 1 学恶乎 始？恶乎 终？曰：其数则始乎诵 经，终乎读礼；其y iz esh ih uwe sh i zh o ng uwe sh e ngr en zh eji i iji iz er u xu 题 h ih ume ie rh ou 义则始乎为士，终乎为圣人，真积力久则入，学至乎没而后zh iy e g Oxu esh (y o uh o ng ru O 仪 iz 由 U kxu ysh Sy e we zh i r eye sh e zh i 止 也。 故学数有终，
16、若其义则不可须臾舍也。为之，人也；舍之，q i nsh dyue g u shzh e zh e ngsh ih i iy e sh izh e zh o ngh e ngh isu dzh iy e 禽 兽也。故书者， 政事之纪也；诗者， 中声之所止也；l izh e f dzh id cf en l e zh ig a n gj y e g Uxu题h ih d i ezh iy i f ush izh iw ei礼者，法 之大分，类之纲 纪也。 故学 至乎礼 而止矣。夫 是之谓 d a odzh i j i l ih i i nwey e l 题 h i zh o hge e sh i shzh ib dy e ch u nqi zh i道德之极。礼之 敬文也，乐之中 和也，诗 书之博也， 春秋之wei y e z a ti a n dzh
